Herkesin çok iyi bildiğini düşünmeme karşın bu konuda
yazmamın nedeni, tekne sahibi olsun ya da olmasın pek çok deniz severden
gelen, yanıtlarını aşağıda bulacağınız sorulardır.
MekanikBarometre |
Lokal
hava tahmini yapabilmek için, barometreden okunan değer kadar, hatta
ondan daha fazla, değer değişiklikleri ve bu değişikliğin hızı önemlidir.
Hemen her mekanik barometrede değeri gösteren barometre iğnesi(göstergesi)
dışında elle çevrilebilen ikinci bir iğne bulunur. Bu iğne ayarlanarak
değer gösteren iğnenin üzerine getirilir ve bir zaman sonra oluşan
değişiklik (basınçtaki yükselme ya da alçalma) hakkında fikir edinmenizi
sağlar.
(Mekanik barometreleri kadran camlarına parmak ucunuzla kapı
çalar tarzda tıkladıktan sonra okuyun.)
|
Yukardakine
benzer mekanik bir barometreye sahipseniz, elle ayarlanan iğneciği kullanmak yanında,
basınç değerlerini belirli aralıklarla seyir defterine
kaydetmek çok daha uygun olur. Pek çok denizci bunu ihmal eder.
Bu angaryadan kurtulmanın en iyi yolu bir barograf (altta
soldaki resim) ya da aynı derecede hassas olmasa da çok daha ucuza
temin edilebilen, kayıt tutan bir elektronik barometre
(sağ yandaki resim) edinmektir. |
Tarihçeli
Elektronik
Baro-termo-higrometre
|
Barograf |
Doğru
tahminde bulunabilmek için barometre yanında, termometre ve higrometre
de bulundurmak fayda sağlar. Piyasada tek tek bulunabildiği gibi
üçünün birarada bulunduğu cihazlar oldukça yaygındır. Her üçünün
birarada bulunduğu ve hem basınç, hem sıcaklık, hem de nemin kaydının
tutulduğu elektronik bir cihaz'a ek olarak mekanik tiplerin birlikte
kullanılması bence en iyisidir.
|
Barometredeki
değişiklikler nasıl değerlendirilmelidir;
Hava basıncında Yükselme :
1 - Hızlı bir yükselme: Değişken
havaya
2 - Yavaş yükselme: Oturmuş bir havaya
3 - Yüksek nem ve düşük sıcaklık la birlikte yükselme:
Kuzeyden rüzgar ve yağmura
4 - Güneyden rüzgarla birlikte yükselme:
İyi havaya
işaret eder.
Hava Basıncının sabit kalması, kuru hava ve mevsim normallerinde
sıcaklık : güzel havanın devam
edeceğini gösterir.
Hava basıncında düşme:
1 - Hızlı bir düşme : fırtınaya
2 - Batıya yakın yönlerden (W,WNW,WSW) esen rüzgarla hızlı düşme: Kuzeyden
Fırtınaya
3 - Kuzeye yakın yönlerden (N,NNW,NNE) esen rüzgarla hızlı düşme : Kuzeyden
yağmur ya da dolu (kışın kar) ile birlikte fırtınaya
4 - Nem ve sıcaklık artışıyla birlikte basınç düşmesi : Güneyden
rüzgar ve (çoğunlukla şimşek ve yıldırımların eşlik ettiği) yağmura
5 - Kış mevsiminde, Kuru hava ve artan soğukla birlikte basınç düşmesi
: Kar yağışına
6 - Çok sakin ve sıcak havayı takiben düşmesi: Gökgürültülü
yağmur ve fırtına ya da fırtınamsı havaya işaret eder.
Kabaca ifade etmek gerekirse; basınçtaki yükselmeler
iyi hava ve kuzeyli rüzgarların, düşme kötü (yağışlı) hava ve genelde
güneyli rüzgarların, ani düşmeler fırtınanın göstergesidir.
Yazdıklarım Kuzey yarıküre için geçerli, güney yarıküre
için, yazdıklarımda kuzey ve güney sözcüklerinin yerlerini değiştirmeniz
yeterli olur.
Sevgiler,
1 Aralık 1999
© Dr.Korhan Sökmen
http://www.catmaranvega.com
|