Gökyüzüne Merhaba - Bölüm II.IX

Bu bölüm Kasım başlarında ( 3 kasım - 7 kasım) saat 20-22 arasında yapılan gözlemlere göre anlatılmaktadır. Daha önceki saatlerde yıldızlar daha doğuda, daha sonraki saatlerde ise daha batıda olacaktır. (Farklı günlerde yapılacak gözlemlerde, önceki günler için gün başına dört dakika sonrası, sonraki günler için gün başına dört dakika öncesi uygun olacaktır.)

Bu bölümde işlenen Takımyıldızlar:
Boğa (Taurus), Koç (Aries)

Boğa (Taurus) Takımyıldızı:

Önceki bölümde gördüğümüz Arabacı (auriga) Takımyıldız'ını en parlağı Ayyuk'u (Capella) tekrar bulun. Capella'nın 30 derece (üç yumruk kadar) altında 1.kadirden turuncumsu bir yıldız vardır. Bu Boğa (Taurus) Takımyıldızının en parlağı Aldebaran'dır. (Bu sıralarda Jupiter ve Saturn gezegenleri de bu bölge civarındadır. Yıldızları gezedenlerle karıştırmayın.) Aldebaran'ı bulmanın bir yolu da, Büyük Kepçe'nin işaretçi yıldızlarından, Kutup Yıldızı'na yakın olanı Dubhe'den Capella'ya çektiğimiz çigiyi 30 derece kadar daha uzatmaktır. Kış Takımyıldızları bölümünde göreceğimiz Orion'un (Avcı) kemeri yönünde uzatılan doğru bir yönde Gökyüzünün en parlak yıldızı Sirius'dan diğer yönde ise Aldebaran'dan geçer.

Aldebaran ve yakınındaki yıldızlar küçük bir "V" şekli oluştururlar. Aldebaran "V" nin sol kolununun ucundadır. Bu küçük "V" şekli boğanın yüzünü temsil eder. "V" nin kolları uzatıldığında Aldebaran'ın bulunmadığı kol, Arabacı (Auriga) tarafında Boğa'nın ikinci parlak yıldızı (beta'sı) Nath'a ulaşılır. Aldebaranın bulunduğu kol ise daha sönük bir yıldıza ulaşır. Bu sönük yıldızın yakınında Yengeç Bulutsusu bulunur. (Aşağıdaki küçültülmüş resmine tıklayarak, Yengeç Bulutsusu'nun (Crab Nebula) teleskopla alınmış bir resmini görebilirsiniz.)

Küçük "V"yi oluşturan Aldebaran dışındaki yıldızlar Hyades ya da Öküz Kümesi olarak bilinen grubun üyeleridirler. (bu kümede 200'e yakın yıldız bulunur ve bizden uzaklıkları 130 ışıkyılı kadardır. Aynı yerde gözükmesine karşın Aldebaran ise çok daha yakınımızda, 65 ışıkyılı uzaklıktadır. Boğa Takımyıldızında bulunan diğer bir Yıldız Kümesi de Pleiades'dir. Pleiades çıplak gözle 6 yıldızdan oluşan çok küçük bir kepçe şeklinde görülür. Pleiades çok dikkat çekici bir gruptur ve "Ülker", "Süreyya", "Yedi Kız Kardeş" (Seven Sisters) gibi isimlerle anılır. Ülker, Boğanın sırtındaki damga olarak değerlendirilir. Ülker'i bulmanın diğer bir yolu da Kahraman'ın (Perseus)' uzun bacağını takibetmektir. Mirfak(Al-Cenib)'den Menkhib'e uzanan bacak direkt olarak Pleiades(Ülker)'i gösterir. Pleiades çıplak gözle 6 yıldızdan oluşuyorsa da, kümenin 100'den fazla üyesi olduğu teleskoplarla saptanmıştır, Hyadese'e oranla çok daha uzakta, 400 ışıkyılı mesafededir. Bir derecelik bir bölgeye yerleşmiş bu grubun detayı aşağıgaki şekilde gösterilmektedir.

.

Koç (Aries) Takımyıldızı:

Koç'u bulabilmek için, Önce Büyük Kare yardımıyla, Balıkları (Pisces) bulun. Balıklar'la Boğa (Taurus) arasında kalan küçük bölgede Koç (Aries) Takımyıldızı bulunur.

Takımyıldızın 2. ve 3.kadirden iki parlak yıldızı Hamal (arapça; kuzu) ve Şeratan'ı (arapça; çift), Büyük Karenin solunda kolayca bulmak mümkündür. Ülker'den hareketle, Büyük Kare'ye doğru giderken rastlayacağınız iki parlak yıldız dan birincisi Hamal ve hemen Yanındaki biraz daha sönük olan yıldız da Şeratan'dır.